kumari
stcnepal

भारतीय विदेश नीति आपदा

 

कपुर जी,

बीजेपीको गलत नीतिले भारतको धर्मनिरपेक्ष राज्य छविलाई गम्भीर रूपमा ध्वस्त पारेको छ। मोदी नेतृत्वको भाजपा भारतमा सत्तामा आएदेखि नै विश्वलाई अतिवाद र फासीवादी हिन्दुत्व शासनको सन्देश दिएको छ । भारत-चीन सीमामा भएको अवरोधपछि चीनसँगको भारतको सम्बन्धमा नराम्रो असर परेको थियो।

बीजेपी सरकारले लद्दाखमा चीन-भारत सीमा विवाद कूटनीतिक रूपमा ह्यान्डल गर्न असफल भयो त्यसैले धेरै सैनिकहरूले ज्यान गुमाए र भारतले घरेलु र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा अपमान महसुस गर्यो।

यो भारतीय सेनाका लागि वास्तविक अप्ठ्यारोको समय थियो किनभने यो राम्रोसँग सुसज्जित, संगठित र व्यावसायिक चिनियाँ सेनाको विरुद्ध राम्रोसँग तयार थिएन ।

लोकसभामा आफ्नो सम्बोधनमा कांग्रेस नेता राहुल गान्धीले दाबी गरे, “सरकारको नीतिले चीन र पाकिस्तानलाई नजिक ल्याएकोले भारत भित्र र बाहिर जोखिममा थियो ।

’काङ्ग्रेस नेताले चीनको स्पष्ट दृष्टिकोण रहेको बेला संस्थामाथि आक्रमण गरेर देश कमजोर भएको दाबी गरे ।

“भारतको विदेश नीतिको सबैभन्दा ठूलो रणनीतिक लक्ष्य भनेको पाकिस्तान र चीनलाई अलग राख्नु हो र तपाईंले (मोदी) तिनीहरूलाई नजिक ल्याउनुभयो।”

भारत रुससँग सकारात्मक सम्बन्ध राख्न चाहन्छ किनभने उसलाई आफ्ना छिमेकीहरू, विशेष गरी चीनसँगको क्षेत्रीय विवाद समाधान गर्न उनीहरूको समर्थन चाहिन्छ।

भारत पनि रुसबाट आर्थिक र सैन्य सहयोग जारी राख्न चाहन्छ । 24 फेब्रुअरी 2022 मा युक्रेनमा रूसी आक्रमणको निन्दा गर्न भारत पश्चिमबाट गम्भीर दबाबमा परेको थियो।

भारत रुसको विरुद्धमा जान चाहँदैन थियो किनभने पहिलेको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण समय-परीक्षण र पछिल्लासँग रक्षा र कूटनीतिक सम्बन्ध थियो तर एकै समयमा उसले पश्चिमलाई खुसी राख्न चाहन्छ।

बीजेपी शासनले अनुच्छेद 370 लाई खारेज गरेर भित्र र सारा संसारबाट आलोचना निम्त्यायो।

यो अन्यायपूर्ण निर्णयले कश्मीरी मुस्लिमहरूमा आक्रोश ल्यायो र उनीहरूको स्वतन्त्रताको लडाइले नयाँ दिशा र गति पायो।

भारत प्रशासित कश्मीरमा कश्मीरी मुस्लिमहरूको दुर्दशाको बारेमा धेरै दशकहरूदेखि नै विश्वलाई थाहा छ र धेरै पटक विभिन्न देशहरूले त्यस्ता कार्यको खुलेर निन्दा गरेका छन्।

भाजपामा बुद्धिजीवी र समझदार राजनीतिज्ञको अभाव छ। यो हिन्दू अतिवादीहरूले भरिएको छ जसले आफ्नो राजनीतिक लक्ष्यका लागि देशको विदेश नीतिलाई दाउमा लगाउन चाहन्छ।

प्रधानमन्त्री मोदीको नेतृत्वमा भारतको पश्चिमासँगको सम्बन्धमा खासै सुधार भएन ।

युरोपमा, २०१६ मा राफेल लडाकु विमान सम्झौता बाहेक, बीजेपी सरकारले ईयूसँग रोकिएको व्यापार सम्झौतामा प्रगति गर्न सकेन।

प्रजातान्त्रिक संस्थालाई ध्वस्त पारेर र धार्मिक जातिवादलाई बढावा दिएर मोदीले भारतीय विदेश नीतिलाई निराशामा छाडेका छन् ।

भारतीय स्वतन्त्र परराष्ट्र नीतिलाई मोदी नेतृत्वको बीजेपी सरकारले आफ्नो गलत नीतिका कारण ध्वस्त पारेको छ र यसको असर भविष्यमा लामो समयसम्म रहनेछ ।

footer